Ruda

Malowniczo położona wieś praktycznie u styku dwóch mazurskich jezior – Wojnowo i Niegocin. Zlokalizowana niedaleko Giżycka. Znajduje się tu również pomost przy którym można zacumować jacht. Niewielka osada, gdzie można spokojnie wypocząć w czasie rejsu po mazurskich akwenach.

Sama wieś jest jedną ze starszych osad lokalizowanych na Mazurach. Pierwsze informacje o zasiedleniu tego terenu pochodzą z roku 1481. Wówczas wzmiankowany jest przywilej prowadzenia młyna w tej miejscowości. Przy młynie około 1504 powstała wieś Ruda. Nazwa miejscowości pochodzi natomiast od rudy przerabianej w uruchomionej tu hamernii. Ciekawostką jest fakt, że w 1625 r. w osadzie mieszkali tylko Polacy. Wieś i hamernia zostały jednak praktycznie doszczętnie zniszczone w roku 1657 przez Tatarów. Od tego czasu nie wydobywano tu już rudy.

W roku 1830 w Rudzie było trzydzieści gospodarstw chłopskich. Od 1850 nastąpiło stopniowe wchłanianie gospodarstw chłopskich przez utworzony tu majątek ziemski. Podczas akcji germanizacyjnej w Prusach nazwa miejscowości została zmieniona na Ruhden. W 1938 r. administracja nazistowska dokonała kolejnej zmiany w nazewnictwie osady. Od tej pory nazywała się Eisenwerk. W roku 1939 majątek ziemski w Rudzie miał powierzchnię 382 ha i funkcjonowała tu cegielnia i gorzelnia. W roku 1945 wieś znalazła się na terenie Polski.

Niedaleko Rudy, w miejscowości Miłki można obejrzeć jeden z najstarszych kościołów na Mazurach. Zbudowany z kamienia polnego i cegły w końcu XV w. Spalony przez Tatarów i odbudowany w 1699 r. Z tego okresu pochodzi wieża kościoła i ołtarz (1688) r. Najstarszą częścią kościoła jest prezbiterium. W niewielkiej odległości od wsi Ruda znajduje się również miasto Giżycko, gdzie można odwiedzić zbudowaną w połowie XIX w., nigdy nie zdobytą i do dziś dobrze zachowaną Twierdzę Boyen, która chroniła przesmyku pomiędzy jeziorami Niegocin i Kisajno (na twierdzy można obejrzeć m.in. armaty i stare powozy). Znajduje się też amfiteatr, w którym latem odbywają się festiwale (szantowy, hip-hopowy i disco-polo) i koncerty.

Cennym i jedynym tego rodzaju zabytkiem w Europie jest też ręcznie otwierany most obrotowy (także z XIX w.) nad Kanałem Łuczańskim, którego uroczyste otwarcie po zimie symbolicznie rozpoczyna sezon żeglarski na Mazurach. Zwykle impreza ta odbywa się w pierwszy majowy weekend.